In het kombuis was het weer als vanouds gezellig die week maar de stemming van kok Henny was wel op een dieptepunt gekomen. Ik had beloofd om voor de crew shoarmasaus en friet met satésaus te maken en toen ze om de beurt kwamen voorproeven uit de grote pan satésaus dacht Henny dat zijn dagen voorgoed geteld waren. Gelukkig was hij er met een paar vuile moppen weer snel bovenop en de rest van de week kreeg ik gelukkig stiekem weer wat tussendoortjes.
Als afsluiting van de reis wilden de Duitsers liever niet met de bus terug maar vroegen ze of ze met de boot mee terug konden naar Hurghada. Dat was een strak plan want dan konden we het wrak van de Salem Express bij Safaga nog bezoeken. Zo gezegd zo gedaan dus en hier maakten we dan ook een fraaie laatste duik van de trip. De week eindigde vervolgens met een innig afscheid van de Duitsers in de haven van Hurghada en voor mij was het meteen ook afscheid nemen van de crew. Enkele gemeende traantjes vloeiden maar ik beloofde plechtig terug te komen zodra dat weer zou kunnen. Die jongens werken keihard voor hun geld maar nooit is iets te veel. Het zijn dan ook echte vrienden geworden en een gids zonder crew is nergens!
Ahmed regelde nog een afscheidsmaal en de verse vis die op de markt werd gekocht en klaargemaakt werd bij één van Ahmed's vrienden genuttigd. Die avond zat ik met de meest ervaren duikgidsen van Egypte aan tafel. Het is een apart wereldje waar het kaf van het koren snel wordt gescheiden. Goeie gidsen blijven lang op dezelfde boot, slechte wisselen haast iedere week.
Het was een hele bijzondere belevenis om 2 weken deel uit te mogen maken van het Egyptische duikwereldje. Het was een intense belevenis. Zo'n duikgids is behalve beroepsduiker ook dokter, psycholoog en sociaal werker. Dat vergeten we wel eens als we zelf als toerist aan boord zijn.
Het leven is goed op de Rode Zee, ondanks het harde werken.
Werken als duikgids in Egypte; alles behalve een vakantiebaantje.
In april 2008 waren we traditiegetrouw met een ploeg duikers te gast op de M/Y Sea Serpent. Omdat we de gids Ahmed Fouad inmiddels wat beter kenden vroeg ik aan hem hoe hij het leven als duikgids nou eigenlijk is. Volgens Ahmed was er maar één manier om daar achter te komen; het gewoon zelf een keer proberen. En zo ontstond dus de unieke kans om een tijdje aan boord van dit schip te werken als duikgids.
Omdat ik de afgelopen jaren regelmatig had gedoken op de Thistlegorm en van het wrak een soort van literatuurstudie had gemaakt besloot ik te gaan voor een duiktrip in het Noorden van Egypte, de Noordcruise. Hier ken ik immers de duikstekken redelijk goed en da's wel zo handig. De Sea Serpent Fleet bood aan om in oktober/november voor 2 weken te werken onder de supervisie van Ahmed. En dus vertrok ik eind oktober alleen naar Hurghada. De dagen voor-,tussen- en na de trips zou ik bij Ahmed verblijven in zijn luxe appartement in de wijk Mubarak.
Bij aankomst stond mij al meteen een verrassing te wachten. Iedere duikgids in Egypte moet aangesloten zijn bij de Chamber of Diving and Water Sports. Ahmed nam me mee naar het kantoor van de CDWS waar ik spontaan examen moest doen om een licentie te krijgen. De 40 vragen waren op instructeurniveau met aandacht voor veiligheid, veiligheid voor de gasten en veiligheid aan boord. Na wat zweetdruppeltjes en een donatie voor het lidmaatschap moesten we nog snel even langs een houtje-touwtje fotograaf voor een pasfoto op de licentie.
Nadat Ahmed zijn huishoudelijke beslommeringen had gedaan vertrokken we in de KIA richting Marsa Alam? "Ehh, Ahmed, we zouden toch de Noordcruise gaan doen", vroeg ik met geringe verbazing (in Egypte is niks zeker). De Engelse toeristen hadden echter op het allerlaatste moment hun reis gewisseld van de Noordcruise naar Simply the Best (Elphinstone, Brothers, Daedalus). Oeps, dat was even slikken. Daedalus en Elphinstone ken ik wel maar om nou zonder kennis van de duikstekken op The Brothers een beetje de duikgids uit te gaan hangen leek me toch wat vergaan. Geen nood zei Ahmed, hij zou me alles uitleggen en in de buurt blijven. Ik moest me opmaken voor een zware week studeren.
Diezelfde avond kwam de ploeg Engelsen aan boord, samen met een Nederlands echtpaar. Het was een tof clubje die echt gezelligheid zochten met de crew en de gidsen. Het niveau varieerde van 50 tot 5000 duiken! De avonden aan dek heb ik maar over geslagen want ja, als je niet van drank kunt leven dan kun je beter uit de buurt blijven en dat deed ik dan ook maar. Ik had gelukkig het mooiste kamertje aan boord op het zonnedek en dus ook het mooiste uitzicht op de zonsondergang.
In het donker voeren we naar Elphinstone Reef. Dit is een langgerekt rif, zo'n 300 meter lang, met rondom een dropoff tot meer dan 100 meter. Aan de zuid- en noordzijde zijn enkele ondiepere plateaus waar het krioelt van het leven. Vanwege de condities van dit rif is alles mogelijk wat betreft het zien van 'groot wild'. Langs de steile wanden is het goed toeven. Hard- en zacht koraal, gorgonen en anemonen in allerlei kleuren wuiven je tegemoet. Je staat versteld van de omvang van de aanwezige waaierkoralen. Elphinstone is een ideale stek om Manta's, hamerhaaien, Oceanics, schildpadden en dolfijnen te zien tijdens de duik.
Ahmed vertelde dat Oktober de mooiste tijd is om haaien te spotten maar wij zagen er niet één. Ik had trouwens m'n handjes vol want het viel niet echt mee om een groep van 10 duikers op zo'n stek met veel stroming bij elkaar te houden. Eén koppeltje was vergeten dat ze niet onder de 40 meter mochten en toen ze langzaam wegzakte in de diepte besloot ik ze te gaan halen. Ze bleken nog 60 bar lucht te hebben, ogen als schoteltjes en lichtelijke paniek. Een korte, strenge blik deed ze besluiten dat het beter was de gids te volgen en even later kwamen ze opgelucht boven, zonder lucht in de fles. Later bedankte ze mij wel 10 keer. Ze waren even de weg kwijtgeraakt en toen de paniek toesloeg vergaten ze op te stijgen. De Nederlandse Ratna was meteen ingezegend. Tjeemig! Omdat het weer steeds slechter werd skipte de kapitein The Brothers en werd koers gezet naar Daedalus.
Daedalus Reef ligt midden op zee, ongeveer 100 km ten oosten van Marsa Alam. Net als The Brothers is het een Marine Park. Het wordt gevormd door een groot, ovaal rif met een vuurtoren. Dit rif is het verste van de Egyptische kustlijn gelegen. De steile wanden en dropoffs bieden spectaculaire duiken met bergachtige, ongerepte harde koraalformaties. Bovendien wordt het gebied regelmatig bezocht door scholen hamerhaaien, grijze rifhaaien en Oceanics.
Kapitein Mustafa besloot dat op Daedalus telkens één van de gidsen aan boord moest blijven om de Zodiacs in de gaten te houden en ze te loodsen naar de decoboeien. Voor mij een goeie kans om wat duiken te maken en na gedegen briefings werden we aan de Noordzijde van het rif in volle zee gedropt. Tja, da's altijd genieten en een 3-tal hamerhaaien op collisionkoers maakte de ochtend helemaal goed. De Engelsen hadden er schrik van om op 5 meter aan de decoboei te hangen. Dit is immers het domein van de Oceanic-haaien. We hebben ze op dat moment niet gezien maar dat veranderde snel toen we terug bij de boot kwamen; 5 vinnen doorkliefden het water rondom onze boot. Opgewonden wilden de Engelsen meteen weer het water in maar ik besloot dat het beter zou zijn om een tijdje te wachten na de duik. Het was opvallend dat het op de boot stiller was dan anders..... Ook de crew zat wat onwennig te kijken naar de schimmen die nog steeds rond de boot zwommen.
Iedereen was in extase over de haaien en Ahmed besloot dat we in 2 ploegen een tijd zouden gaan hangen aan de ankerketting op een meter of 5 diepte. Na een kwartier zouden we dan naar het rif zwemmen en de duik afmaken. En daar waren ze dan eindelijk. Ahmed had gebriefd om snel naar beneden te zwemmen en bij elkaar te blijven en elkaar zo rugdekking te geven. Vanwege de zware stroming kom de helft van mijn ploeg de ankerketting niet bereiken en dus hingen we met z'n allen aan een touw aan het achterschip. De haaien kwamen ondertussen steeds dichterbij. Ik voelde fascinatie en keek bewonderend toe. Ik was druk met fotograferen en checken waar de haaien zaten maar zag nog juist dat de hele ploeg met de stroming meegesleurd werd naar het rif. Ahmed was in de buurt en gaf een OK-teken en dus besloot ik om alleen te blijven hangen onder de trap naar het achterdek. De haaien zagen meteen dat ik alleen was en het gedrag veranderde van nieuwsgierig cruisen naar snelle uithalen vlak langs me af. Dat is niet goed! Toen de grootste van de bende met opengespreide bek mijn kant opkwam besloot ik dat het tijd werd om uit het water te gaan. De crew op het achterdek schudde hun hoofden. Vanaf de boot zagen ze het schouwspel en ze gingen voor geen goud het water in. Later bleek dat een andere boot de restjes van de lunch overboord had gegooid. Dan kun je maar beter niet in het water zijn maar ja, wie komt je dat vertellen. De rest van de week liep alles op rolletjes en de Engelsen gingen zeer voldaan van boord. Een goeie evaluatie en een vette tip waren het bewijs.
De tweede trip zouden we naar de riffen van St. Johns gaan en het was de bedoeling dat we de gasten in Hurghada van het vliegveld zouden halen om vervolgens in Marsa Alam weer aan boord te gaan. Toen "die Mannschaft" in de bus kwam begon de slimste van het stel Ahmed als Ali Babba aan te spreken. Dat was geen slim idee! Deze "freund" deed er nog een schepje bovenop toen hij hoorde dat de 2e gids een Nederlander was. "Ahh, Sie haben die Weltmeisterschaft verloren." Ik antwoordde dat hij hierin gelijk had maar dat hun toch echt de oorlog hadden verloren. Volgens Ahmed begon ik het vak al een beetje te leren………..
Het zou een bijzonder weekje worden want die Duitsers hadden eigenlijk weinig boodschap aan de gidsen. De leider van het stel was echt "Der chef" tot het moment dat Ahmed ingreep en hem weer even met beide beentjes op de grond zette. Volgens Ahmed had Ali Babba de macht aan boord en kon hij bepalen dat de boot zou omkeren naar de wal. De rest van de week hadden we nauwelijks problemen meer. We voelden het aan het wel eind wel een klein beetje aan de tip.
Twee incidenten zijn aardig om te vermelden. Sha'ab Claudio is echt één van mijn favorieten duikplaatsen in het Zuiden. Het is een prachtig rif met grote koraaltuinen. Het hoofdrif wordt door diepe kloven doorsneden. Via één zo'n canyon kun je oversteken naar de andere kant waar zich twee grotten bevinden. De grotten zitten vol openingen en hierdoor stroomt daglicht de grotten de tunnels in. Ik kende de duikstek van 2 eerdere trips maar dat wil niet zeggen dat je dan de weg moeiteloos kunt vinden in de tunnels. Ahmed bleef deze duik aan boord en dus prentte ik het kaartje van de duikstek goed in mijn hoofd. Mike had echter plannen om alleen met een paar man op pad te gaan. Ik waarschuwde hem dat hij zou gaan verdwalen maar nee, dat zou niet gaan gebeuren. Met 10 man in mijn kielzog maakte ik een mooi rondje door de tunnels en kwamen we precies bij de boot weer uit. Mike en z'n mannen moesten met de Zodiac gehaald worden.
Buddygids Ahmed Fouad
Ook Whitetip Rifhaaien kun je vinden op de plateau's bij Deadalus.
Wil je precies weten waar je allemaal aan moet voldoen om als duikgids
te mogen werken in Egypte dan kun je dat hier lezen:
Mike had 2 mannen bij met een paar duiken in hun logboek. De gids moest ze maar in de gaten houden de rest van de week. Ahmed stelde een compromis voor door ze een Advanced-cursus bij hem te laten doen. De eerste duiken moest ik met ze maken omdat Ahmed ziek werd. De grofste van het koppel had 20 kg lood nodig en zakte als een baksteen. Tja, "der chef" had z'n zaakjes goed voor elkaar als instructeur. Toen de andere duiker van het stel z'n snorkel liet vallen dook ik er als een echte gids achteraan. Op 45 meter had ik hem te pakken maar ondertussen was Ollie weer aan het zinken en dus moest ik als een speer naar boven om lucht in Ollie's vest te pompen. En toen kwam ik er achter dat door het veel te snel zakken en een goeie verkoudheid mijn sinussen het hadden begeven. Met een bril vol bloed kwam ik aan dek en dat was geen fraai gezicht. Ahmed nam de duiken op St. Johns de komende dagen waar en pas toen ik onze Witrussische gids Anna op een andere boot zag zwaaien wist ik dat het goed zou komen. De Russische medicijnen die ze me gaf deden het uitstekend en een middagje later was ik alweer in staat om te duiken.
De voltallige crew van de M/Y Sea Serpent, oktober 2008 - Hurghada, Egypte.
Duiken met Oceanic Whitetip haaien. Deze komt kijken of er iets lekkers te halen valt.
Nog een bijzondere ontmoeting. Tijdens de vroege ochtendduik aan de Noordzijde van Deadalus komen deze hamerhaaien een kijkje nemen bij de duikers.
M/Y Sea Serpent, één van de schepen van de Sea Serpent Fleet.
De 6 uur durende autorit van Hurghada naar Marsa Alam duurt normaliter een kleine 6 uur. Ahmed probeerde dat in 3 uur…door alle bochten af te snijden en het gas van de Kia steevast onderin te houden. Doodsangsten heb ik uitgestaan en gelukkig werden we geflitst. Nou zou het tempo wel naar beneden gaan maar nee, de verloren tijd moest worden ingehaald. Aan boord wachtte een hartelijk welkom van de crew onder leiding van kapitein Mustafa. De nieuwe kok Henny bleek een ware Cas Spijkers. Alleen z'n maat leek meer op Tommy Cooper, innerlijk dan wel te verstaan. Wat hebben we samen een lol gehad die 2 weken. Luid zingend bij de harde Arabische muziek werd er gedanst en gegrold in de kombuis en al snel waren we dan ook de beste maatjes. Een slimme zet want op zo'n tocht is het wel handig om een goeie band met de kok te zijn als het dagmenu een keer niet bevalt.
Driving, Egyptian Style. Op de weg van Marsa Alam naar Hurghada probeert Ahmed, onder coaching van kapitein Mustafa, het werelduurrecord te verbreken. Niet zichtbaar is een andere duikgids die heel erg angstig is weggedoken op de achterbank......
De riffen in het Zuiden hebben prachtige duikstekken die vaak op de zeekant van het rif te vinden zijn. Door de constante sterke stroming zijn hier zogenaamde "Anemone Cities" te vinden die 10-tallen anemonen bevatten en een veelvoud aan clownsvisjes. Dit is één van de redenen dat duiken in het Zuiden van Egypte zo populair is.
Wolfpack. Om de haaien te kunnen bekijken hoef je alleen maar onder de boot te gaan hangen en te wachten op wat komen gaat. In dit geval waren het er 6 en later bleek dat men een paar boten verderop vleesafval had gedumpt om de dieren te lokken.
Op Deadalus Reef staat een vuurtoren. Om het half jaar wordt van bemanning gewisseld die onder zeer primitieve omstandigheden leven op het verlaten rif. Voor het duiken met haaien is dit rif samen met The Brother Ilands en Elphinstone een paradijselijk plekje op aarde.
Napoleonvissen kom je in de Rode Zee nog veel tegen.
Werken als duikgids in Egypte
