Dustytours - Thistlegorm Archive

APRIL 9th 1940 - OCTOBER 6th 1941

Welkom op de pagina die is opgedragen aan de no. 1 duikstek ter wereld; het wrak van de SS Thistlegorm.

Gebombardeerd op 6 oktober 1941 ligt ze nu al meer dan 70 jaar op de bodem van de Rode Zee. Niet dat ze vergeten is! Dagelijks bezoeken honderden duikers haar wrak en haar ruimen vol met oorlogstuig, munitie, motorfietsen, trucks en vliegtuigonderdelen. De Thistlegorm is met recht een museum onder de golven. Laat de reis beginnen!

Deze fotos zijn gemaakt door onszelf of onze duikvrienden tijdens de vele trips naar het wrak. De afbeeldingen mogen niet zonder onze toestemming worden gebruikt, gedownload of gepubliceerd. Wil je toch een foto gebruiken? Stuur ons een email!

In 2012 zagen dezelfde duikers dat de kisten open waren

en de munitie was verdwenen..................

In 2010 probeerden duikers de houten munitiekisten te bereiken,

ergens in het achterschip.

SORRY,

THIS VIDEO IS

NOT COMPATIBLE

WITH APPLE COMPUTERS

SORRY,

THIS VIDEO IS

NOT COMPATIBLE

WITH APPLE COMPUTERS

Aanleggen op het anker van de oude dame

Aanleggen op het wrak kan een uitdaging zijn door slecht weer en zware stroming. Normaal gesproken gaat de duikgids alleen te water om de touwen op het wrak te leggen.Gedurende al die jaren heeft het wrak hier enorm onder geleden totdat delen van het voorschip het uiteindelijk begaven.In 2010 ging ik mee naar beneden met duikgids Ahmed Fouad om het touw aan het anker vast te leggen. Na een sprong uit de Zodiac lukte het ons met veel moeite om het wrak te localiseren en we zwommen vanaf het voordek via de ankerketting naar het anker. na al die jaren leek het alsof het gisteren was neergelegd. Een bijzondere ervaring!

Hepca beschermt de Rode Zee en haar wrakken. Pogingen om de Thistlegorm te beschermen tegen de constant trekkende duikboten zijn op niets uitgelopen. De reden hiervoor is niet bekend. Een van de verhalen vertelt dat duikers door de sterke stroming het wrak niet konden bereiken vanaf de geplaatste ankerplekken. Lees alles over Hepca's mooring project hier.

SHARKS!

Toen de Thistlegorm lag te wachten op ankerplaats F werden er veel haaien gezien. Reden genoeg voor de crew om niet te ver van het schip af te zwemmen. Tegenwoordig worden er vaak dolfijnen rondom het wrak waargenomen. Haaien kom je er aanzienlijk minder vaak tegen. Nadat Ahmed en ik in 2010 terug naar boven kwamen nadat we het touw aan het anker hadden gebonden zwom deze Silky Shark rondom het wrak en onze boot. De 2e duik was de haai nog steeds in de buurt. De video is gemaakt door Ahmed Fouad, duikgids van de Sea Serpent Fleet.

JUST ANOTHER FINE DAY AT THE OFFICE.

Sit down en relax! Een korte film over het wrak in 2012.

Het schip:

Type schip : bewapend vrachtschip.

AI Lloyds British steamer met 365 PK stoommachine met Triple Expension Steam engine van Northeast Marine Engineers.

Eigenaar : Albyn Line, Sunderland (opgericht op 21 Juni 1901)

Bouwer : Sunderland (Scotland) door Joseph L. Thompson and Sons Ltd..

Serienummer : 599.

Aantal schroeven : 1.

Snelheid : 12.5 knopen tijdens testvaart, kruissnelheid 10 knopen.

Tonnage : 4898 Tons.

Afmetingen : 126.5 meter lang, 17.7 meters breed en een vaardiepte van 7.45 meter.

Aankoopprijs : £ 115,000

Tewaterlating en doop : 9 April 1940 door Mrs. K. W. Black

Aantal bemanningsleden : 42

Bewapening : 1x 4.5 inch gun, 1x 40mm AA gun, meerdere Lewis- and Hotchkiss machinegeweren.

Bron: Internet

Logboek reizen:

1. Naar de VS om stalen rails en vliegtuigen op te halen.

2. Naar Argentinie om graan op te halen.

3. Naar India om suiker en rum te halen.

4. Van Glasgow naar Alexandrie met oorlogsvoorraden voor de Britse troepen in Afrika.

Het wrak:

"Ontdekt" door Jacques Cousteau in 1955 en herondekt door Shimson Machiah in 1974.
Eerste publicatie over het wrak en de duiksite in 1992..
Eerste TV-documentaire in 1995, "Last Voyage of the Thistlegorm" door Caroline Hawkins
Lokatie van het wrak:Egypte, Shaab Ali, "Safe Anchorage" F "in de Straat van Gabul.
Exact positie: Sha'ab Ali, 27 48 800 North, 33 East 55 250.
Diepte: meest ondiepe punt op 16 meter, diepste punt op 31 meters.
Lading: 2 stoomlocomotieven met kolen- en watertenders, wapens , munitie, pantservoertuigen, motorfietsen, vliegtuigonderdelen, medicijnen, laarzen, bedden, transformatoren etc.

SORRY,

THIS VIDEO IS

NOT COMPATIBLE

WITH APPLE COMPUTERS

Mooi stukje film in het wrak, gemaakt in april 2013 door Ahmed Fouad.

2013

INSIDE THISTLEGORM, APRIL 2013.

Bron: www.duikenonline.com

Duikers zijn er in alle soorten en maten; waar sommigen zich vermaken op slechts een paar meter diepte tussen zonovergoten koralen en scholen vis laten andere zich liever verleiden tot een diepe duik in de Abyss. De gedreven wrakduikers zijn vaak onverschrokken mannen die geen zee te hoog of te diep gaat om een wrak tot in alle uithoeken te onderzoeken. Wrakduiken is zeker geen ongevaarlijke sport en het vergt veel ervaring en duikkennis omdat wrakken meestal op moeilijke plaatsen liggen waar het spookt, erg diep is of nauwelijks zicht is. Het wrak van de Thistlegorm is zonder twijfel het meest bezochte wrak ter wereld. Jaarlijks komen vele tienduizenden duikers naar de Rode Zee in Egypte om een glimp op te vangen van een inmiddels legendarische plek die door sommigen (waaronder ikzelf) de beste duikstek ter wereld wordt genoemd. Achtergrondinformatie wordt meestal pas opgezocht nadat me voor de eerste keer op de Thistlegorm heeft gedoken. Voor het schip zelf leek die 6e oktober 1941 het einde van haar carriere. Door toedoen van Jacques Cousteau en lokale duikers uit Sharm el Sheik herleeft de ziel van het schip echter als nooit ervoor! Als een waar oorlogsmuseum onder de golven vertelt ze het verhaal van het noodlot dat iedere moment van de dag overal ter wereld zo maar toe kon slaan.

Het relaas hieronder vertelt over onze belevenissen en avonturen van de afgelopen 10 jaar duiken op de Thistlegorm. Ik wil daarbij niet onder stoelen of banken steken dat de Thistlegorm meerdere keren de reden is geweest om toch weer een Noordcruise te boeken. Hoe langer ik het wrak heb mogen bewonderen des te groter ook de interesse is geworden om alles over het wrak te weten te komen. Na 24 duiken op de Thistlegorm onder alle omstandigheden en na bestudering van honderden uren videobeelden en heel veel boeken en documentatie over zowel het schip als het wrak denk ik te weten waarom deze duikstek voor een aantal duikers bovenaan de wereldlijst van topstekken staat.

Hoewel er dagelijks honderden duiken plaatsvinden op het wrak is het zeker een duikstek die duikers zonder veel moeite tot hun limieten kan drijven. Het gros van de duikers komt met een brede glimlach terug boven maar iedere dag opnieuw dwingt de Thistlegorm respect af omdat duikers tot hun limieten moesten gaan om zonder kleerscheuren boven te komen.

Het is april 2002 als wij voor de eerste keer meegaan met een groep duikers van Jeroen van Asten Duikopleidingen waar wij begonnen zijn met onze eerste brevetten. Anita heeft op dat moment haar buitenduiken nog niet afgerond en buiten Oostvoorne en een enkele vakantieduik in Thailand heb ik ook nog niet veel van de wereld onder water gezien. De naam Thistlegorm zegt me dan ook helemaal niets op dat moment.

Mijn allereerste wrakduik van die week aan boord van een Live-aboard is op het wrak van de Carnatic. Het is een mooie dag met weinig wind en ik verwonder me over het zicht rondom het wrak. We verlaten Abu Nuhas en steken over om richting Shaab Ali te varen. Hier is het dat ik voor het eerst de naam Thistlegorm hoor noemen. Morgen zullen we een paar duiken op het wrak gaan maken.

De volgende ochtend is de wind flink aangetrokken en ons schip beukt zich een weg door de golven naar de plek waar de Thistlegorm moet liggen. In mijn beleving gaan we op een wrak duiken dat ergens tegen een rif aanligt maar het blijkt dus midden in de vaargeul te liggen op een diepte tot ruim 30 meter. Whoops, daar had ik even niet op gerekend. Wat later zien we een ander schip aangemeerd liggen in het kolkende water van de Rode Zee. Onze kapitein weet maar ternauwernood aan te klampen en het touw naar het wrak wordt vanaf de boeg naar beneden vastgelegd. We moeten dus achter van het duikdek afspringen, een touw zien te grijpen en ons door de golven naar de boeg werken. De meeste dames aan boord haken al af als ze dit te horen krijgen tijdens de briefing. Ik krijg mezelf toch zo ver om samen met Jeroen van Asten en Roland te proberen om het wrak te bereiken. We bereiken doodmoei het touw aan de boeg en beginnen aan de afdaling. Er staat een straffe stroming en door het slechte zicht wordt op een meter of 15 heel langzaam een mysterieuze schim zichtbaar die tot ongekende proporties aanzwelt. We zijn aangekomen op het enorme voordek van het schip en laten ons snel de ruimen in zakken om te ontkomen aan de stroming. Ik ben zo onder de indruk van het formaat van de Thistlegorm dat ik helemaal vergeet rond te kijken in de ruimen en pas als Jeroen me meeneemt tot onder de dekken zie ik de rijen motorfietsen en trucks die als in een museum lijken uitgestald. Wow, zoveel oorlogsmaterieel bij elkaar en dat onder water!

Vanuit ruim no. 2 zwemmen we aan stuurboordzijde langs de brug en we schrikken van de hoogte van de scheepswand die nu goed zichtbaar is tot op de bodem. Alsof je langs een flatgebouw zweeft! Eénmaal aangekomen achter de brug zien we de massa verwrongen staal die samen met de manshoge granaten en honderden munitieboxen een chaotische sfeer creeeren. Al die indrukken hebben er ondertussen wel voor gezorgd dat de 12 liter op mijn rug veel te snel leeg begint te raken en samen met een ander buddypaar besluit ik langs de lijn terug naar boven te zwemmen. Niet veel later hangen we in het blauwe water voor onze verplichte decostop. Het stroomt nog steeds als een bezetene en we moeten er niet aan denken om het touw los te moeten laten. Met ogen op steeltjes kijken we om ons heen met het idee dat er wel eens een grote vis voorbij kan komen. Dat geluk hebben we niet maar we zien wel duizenden blauwe vissen die het wrak kennelijk als thuisbasis hebben.

Pas na het uittrekken van mijn duikuitrusting aan dek van ons drijvend hotel besef ik wat we zojuist gezien hebben, namelijk een tijdcapsule uit de 2e Wereldoorlog. Op het vliegveld van Hurghada koop ik later die week het eerste boek over het wrak dat nog voor aankomst op Schiphol van A tot Z is gelezen. De interesse om meer over het wrak te weten te komen is gewekt en al snel zal die interesse voorgoed omslaan in fascinatie.

2 jaar later maken we de tocht opnieuw maar nu met vrienden die ondertussen ook driftig aan het duiken geslagen zijn. De mannen maken zonder problemen 2 duiken op de Thistlegorm alhoewel Erik bovenkomt met een geperforeerde vin (een grote barracuda had kennelijk zin in rubber) en Ton´s oren niet opgewassen zijn tegen de snelle afdalingen.

De 3e duik op de Thistlegorm gaat Anita ook mee om aan haar eerste duik op het wrak te beginnen, samen met haar instructeur. Vlak boven het wrak blijkt haar automaat niet goed te werken en raakt ze haar buddy kwijt. Ze besluit alleen naar boven te gaan waarbij ze niet meer terug bij de lijn kan komen door de harde stroming. Een heel eind van het wrak vandaag komt ze uiteindelijk aan de oppervlakte, flink geschrokken en met nauwelijks lucht in haar fles. Door de sterke stroming drijft ze steeds verder af en pas nadat we met veel geschreeuw de crew kunnen aanzetten om haar met de zodiac op te gaan halen keert de rust terug aan boord. Voor Anita is het de eerste en laatste keer dat ze de Thistlegorm onder water heeft gezien. Ieder jaar opnieuw weigert ze er ook maar over na te denken om mee te gaan naar beneden.

In oktober 2005 doet zich de situatie voor dat ik met een klein clubje van Megadiving uit Roosendaal meekan op een technische duiktrip naar de wrakken van het Noorden. Met de M/Y Morgaan varen we vanuit Sharm naar alle bekende wrakken waaronder natuurlijk de Thistlegorm. Ik maak de eerste nachtduik, een ervaring om nooit meer te vergeten. Overdag is het wrak op een paar kleine stukje na een grijze massa van staal en hard koraal maar s'nachts komen de kleuren in volle omvang tevoorschijn. Ook maken we kennis met een schildpad die een slaapruimte heeft in de ruimen. We beleven veel plezier omdat het zicht deze keer uitstekend is en we heel veel tijd besteden om naar de details in de voorste ruimen te kijken.

Exact een jaar later zit ik op dezelfde boot met alweer een groep technische duikers van Megadiving die zuurstof en helium vanuit België hebben laten aanrukken. Ik beschik inmiddels over een Seaquest Raider, een semiwing die met een modificatie 2 12 liters kan dragen. Dit verhoogt de duiktijden aanzienlijk en geeft nog meer tijd om het wrak van voor tot achter te onderzoeken. Behalve de 2x 12 liter draag ik een stage met 50% zuurstof om de decompressiestops in tijd te bekorten. Met Umberto en filmmagnaat Geert maken we lange duiken van voor tot achter door de ruimen, om het achterschip, naar de locomotieven en de bodem voor de boeg van het schip. Tijdens de middagduik onderzoeken we het ruim onder de brug en stuiten op een duikster die met haar vest vast is komen te zitten aan een motorfiets. Gelukkig heeft ze nog voldoende lucht om naar boven te gaan.

In het voorjaar van 2010 gaan we met de Sea Serpent op Noordcruise en ik vraag aan Ahmed of ik met hem mee mag om ons schip met een touw op het wrak vast te leggen. Vanaf de Zodiac duiken we de diepte in om te zien dat er geen wrak ligt. De 2e poging hebben we meer geluk. Me dalen af naar de boel en volgen de ankerketting tot aan het anker, een heel eind voor de boeg. Ahmed legt het touw vast op het anker en als we terugkeren naar het voordek maant Ahmed mij om alvast terug naar boven te gaan omdat ik straks opnieuw een aantal diepe duiken moet maken. Er staat nauwelijks stroming en ik bereik moeiteloos de trap naar het duikdek van de Sea Serpent.

Ik besluit te wachten tot Ahmed ook weer terug aan dek is maar dat duurt een eeuwigheid. Na een kwartier (het 2e touw ligt dan allang vast) komt hij eindelijk boven, met grote ogen en een nog groter verhaal. Tijdens mijn opstijging zag hij een donkere schim langs mij afzwemmen. Het bleek een 3,5 meter lange Silky Shark te zijn, niet de meest vriendelijke soort. Hij besloot nog maar even te wachten om terug naar boven te gaan. De opvolgende duiken zien verschillende duikers uit onze groep de Silky langscruisen en ook vanaf het zonnedek van de Sea Serpent wordt de haai gezien.

In 2012 zijn we opnieuw terug boven de Thistlegorm, ditmaal met de M/Y Excellence. De eerste duik maak ik met Martijn en Ahmed die wat filmopnames gaat maken. Het touw vanaf het duikdek loopt naar de winch op het voordek. Als ik te water spring verlies ik een vin en rolt mijn lijntje van de decoboei helemaal af. Nadat we geland zijn op het voordek volgen we Ahmed op weg naar de achterste locomotief en het achterschip waar we veel te lang blijven rondhangen. Als we terug willen zwemmen blijkt de stroming zomaar ineens van een klein beetje te zijn aangewakkerd tot een fikse stroming waar nauwelijks tegenop te zwemmen is. Met een kritische luchtvoorraad besluiten we het eerste de beste touw omhoog te gebruiken en we belanden dus op een andere boot, tot grote hilariteit van de rest van de groep!

In 2013 doen we het laatste verhaal nog maar eens dunnetjes over. Ditmaal is Paul voor de eerste keer mee op de wrakken. We maken 3 mooie duiken, zien alle in's en outs van het wrak en gaan de 4e duik met Ahmed op pad om nog wat leuke filmopnames te maken. Door een foutje in de communicatie wijken we af van de duikplanning met een abrupte 17 minuten deco op mijn Cobra tot gevolg…. Met behulp van mijn buddy en Ahmed kan ik de decostop afmaken en kom vermoeid en geschrokken terug aan dek. De Thistlegorm is een wrak dat blijft verrassen, zowel in goede als in kwade zin van het woord.

De laatste jaren beleeft Egypte een zwarte periode door de onlusten in het land en het wegblijven van de toeristen. Alle slechte dingen hebben ook een goede kant want voor de Thistlegorm breekt wellicht een periode aan van relatieve rust waardoor ze weer wat op adem kan komen. Dat heeft deze dame wel verdiend.

In 2014 lees ik op facebook dat de Sea Serpent Fleet in mei van plan is om af te reizen naar het wrak van de SS Turkia, een relatief onbedoken wrak dat bijna in het Suezkanaal ligt. Er is weinig ambitie maar samen met Martijn zitten we begin mei 2014 op de Miss Nouran, op weg naar de SS Turkia. Op de terugweg wordt de Rosalie Moller onbereikbaar door het slechte weer. Ook de Thistlegorm staat op losse schroeven maar gelukkig trotseert de kapitein de golven en kunnen we nog 2 mooie duiken maken op onze dame die zienderogen verder aftakelt. Samen met Martijn maak ik 2 hele relaxte duikjes waarbij we vooral snuffelen rondom het achterdek, het diepste gedeelte van het wrak.

Het laatste nieuws over de Thistlegorm werpt een heel ander licht op de vracht die het schip meevoer. Een aantal Engelse duikers heeft het wrak miniscuul onderzocht en ze komen tot de conclusie dat de voertuigen en andere wrakdelen anders zijn dan tot nu toe werk beschreven. Ik kom hier nog uitgebreid op terug.

De wereldberoemde Calypso van Jacques Cousteau is voor altijd verbonden aan de Thistlegorm.

Jacques Cousteau maakte in de jaren 50 een mooi stukje TV door te doen alsof hij na een lange zoektocht op een wrak stuit waarvan hij de naam pas kent nadat het koraal van de bel wordt geschraapt...... Als we Peter Collins mogen geloven dan ontdekte hij haar echter met behulp van informatie van lokale vissers! Hij hief meerdere items uit het wrak, waaronder een motorfiets, de kluis van de kapitein en de scheepsbel die nog duidelijk te zien is in de film "The Lost World", in de februari 1956 editie van National Geographic en in zijn boek "The Living Sea." Waar de bel is gebleven is tot op de dag van vandaag een raadsel. De Calypso is onlosmakelijk verbonden met de Thistlegorm, hieronder wat afbeeldingen van een model.